چگونه صورتهای مالی اساسی جدید را تهیه کنیم؟

 

همانطور که می دانید یکی از وظایف اصلی حسابداران تهیه و ارائه گزارش های مالی خصوصا تهیه صورتهای مالی اساسی است.بر همین اساس مقاله ، چگونه صورتهای مالی اساسی را تهیه کنیم؟ تهیه و به شما علاقمندان تقدیم می شود.

گزارش های مختلفی از سیستم اطلاعاتی حسابداری بدست می آید. اما صورت های مالی اساسی یکی از گزارش های استاندارد و ارزشمندی است که در این سیستم تولید می شود.

 

اهمیت فراگیری تهیه و ارایه صورتهای مالی اساسی

بنا به تجربه دریافته ام ، نحوه تهیه صورت های مالی اساسی همیشه یکی از دغدغه های حسابداران بوده است.

تسلط به تهیه و ارائه صورت های مالی اساسی برای حسابداران یک مزیت رقابتی ارزشمند محسوب می شود.

به همین خاطر ضرورت دارد حسابداران، فراگیری مهارت تهیه صورت های مالی اساسی را در الویت کاری خود قرار دهند.

هم اکنون حسابدارانی که در شرکت ها و موسسات و بنگاه های اقتصادی، مهارت تهیه صورت های مالی اساسی را دارا هستند، امور حسابداری را متکی بر دانش ، مهارت و تجربه حسابداری و آگاهانه و با کیفیت تر انجام می دهند و در گزارش گیری اطلاعات مالی موفق تر عمل می کنند.

داشتن مهارت تهیه و تکمیل و ارایه صورتهای مالی اساسی  یعنی متمایز بودن.

متمایز بودن در درک و پردازش و ثبت رویدادهای مالی و تهیه و ارایه گزارش های مالی .

در صورتیکه حسابدار هستید و این مهارت را ندارید ، در اولین فرصت برای فراگیری آن اقدام کنید.

 

اهداف تهیه صورتهای مالی اساسی

از اهداف تهیه صورتهای مالی اساسی ، تولید اطلاعات به منظور تصمیم گیری است.

حتما می دانید یکی از با ارزش ترین اطلاعات برای مدیران، اطلاعات مالی است.

صورتهای مالی اساسی مبنایی برای ارزیابی تصمیمات و کارنامه مدیران و بدست آوردن اطلاعات سودمندی در مورد عملکرد ، منابع و تعهدات شرکت مورد گزارش است.

از همین رو اهمیت داشتن مهارت تهیه صورتهای مالی اساسی برای حسابداران بیشتر نمایان می شود.

پیش نیاز تهیه صورت های مالی اساسی چیست؟

مسلما برای تهیه صورت های مالی اساسی لازم است حسابداران به ملزومات آن به شرح زیر مجهز باشند.

داشتن هریک از موارد زیر امکان تهیه صورتهای مالی اساسی را فراهم می کند.

1-داشتن دانش ، مهارت و تجربه کافی حسابداری برای تهیه صورت های مالی اساسی

دانش حسابداری ،مفاهیم نظری حسابداری،اصول بنیادین حسابداری و استانداردهای حسابداری و… را در بر می گیرد.

2-مهارت کار با Excel و Word و سایر ابزارهای تهیه صورتهای مالی ،برای سرعت بخشیدن به تهیه و ارائه صورت های مالی اساسی

3-شناخت ساختار  صورت های مالی اساسی به ویژه صورت های مالی اساسی جدید و انواع صورت های مالی اساسی برای شرکت های خاص

1)صورت های مالی اساسی جدید شرکت های تولیدی،بازرگانی

2)صورت های مالی اساسی جدید شرکت های پیمانکاری

3)صورت های مالی اساسی جدید صندوق های سرمایه گذاری پروژه

4)صورت های مالی اساسی جدید صندوق های سرمایه گذاری زمین و ساختمان

5)صورت های مالی اساسی جدید شرکتهای مشاور سرمایه گذاری 

6) صورت های مالی اساسی جدید شرکت های ساختمانی

7) صورت های مالی اساسی جدید شرکت های سرمایه گذاری

8) صورت های مالی اساسی جدید بانکی و شرکت های اعتباری و کارگزاری 

9)صورت های مالی اساسی جدید تلفیقی گروه و شرکت

 

4-شناخت مفاهیم نظری گزارشگری مالی و استانداردهای حسابداری و نحوه بکارگیری آنها طی دوره مالی

شناخت استانداردهای حسابداری که به طور مستقیم در تهیه و ارائه صورت های مالی اساسی بسیار حائز اهمیت است.

مفاهیم نظری گزارشگری مالی

استانداردهای حسابداری شماره 1   ارایه صورت های مالی اساسی

استانداردهای حسابداری شماره 2   صورت جریان های نقدی

استانداردهای حسابداری شماره 3   درآمد عملیاتی

استانداردهای حسابداری شماره 4   ذخایر ، بدهیهای احتمالی و دارایی های احتمالی

استانداردهای حسابداری شماره 5   رویدادهای بعد از تاریخ صورت وضعیت مالی

استانداردهای حسابداری شماره 8   حسابداری موجودی مواد و کالا

استانداردهای حسابداری شماره 9   حسابداری پیمانهای بلند مدت

استانداردهای حسابداری شماره 11   داراییهای ثابت مشهود

استانداردهای حسابداری شماره 12   معامله با اشخاص وابسته

استانداردهای حسابداری شماره 13   حسابداری مخارج تامین مالی

استانداردهای حسابداری شماره 15   حسابداری سرمایه گذاریها

استانداردهای حسابداری شماره 16   آثار تغییر در نرخ ارز ( تسعیر ارز )

استانداردهای حسابداری شماره 17   داراییهای نامشهود

استانداردهای حسابداری شماره 18   صورتهای مالی جداگانه

استانداردهای حسابداری شماره 20 سرمایه‌گذاری در واحدهای تجاری وابسته و مشارکتهای خاص (تجدیدنظرشده ۱۳۹۸)

استانداردهای حسابداری شماره 21  حسابداري‌ اجاره‌ها (اصلاح شده براساس استانداردهای حسابداری جدید تا مهر ۱۳۸۹)

استانداردهای حسابداری شماره 22 گزارشگری مالی میان‌دوره‌ای (تجدیدنظرشده ۱۴۰۰)

استانداردهای حسابداری شماره 24  گزارشگري‌ مالي‌ واحدهاي‌ تجاري‌ در مرحله‌ قبل از بهره‌برداري

استانداردهای حسابداری شماره 30  سود هر سهم 

استانداردهای حسابداری شماره 31  داراييهاي غيرجاري نگهداري شده براي فروش و عمليات متوقف شده

استانداردهای حسابداری شماره 32  کاهش ارزش دارائیها 

استانداردهای حسابداری شماره 34   رویه های حسابداری،تغییر در برآوردهای حسابداری و اشتباهات

استانداردهای حسابداری شماره 35  مالیات بر درآمد

استانداردهای حسابداری شماره 36  ابزارهای مالی_ ارائه

استانداردهای حسابداری شماره 37  ابزارهای مالی_ افشا

استانداردهای حسابداری شماره 38  ترکیبهای تجاری (مصوب ۱۳۹۸)

استانداردهای حسابداری شماره 39  صورتهای مالی تلفیقی (مصوب ۱۳۹۸)

استانداردهای حسابداری شماره 40  مشارکتها (مصوب ۱۳۹۸)

استانداردهای حسابداری شماره 41  افشای منافع در واحدهای تجاری دیگر (مصوب ۱۳۹۸)

استانداردهای حسابداری شماره 42  اندازه‌گیری ارزش منصفانه

 

البته سایر استانداردهای حسابداری هم بر حسب مورد در ثبت ، نگهداری و افشاء رویدادهای مالی یک بنگاه اقتصادی دخیل و دارای اهمیت هستند. ولی فراوانی استفاده از استانداردهای فوق الذکر بیشتر می باشد.

5-توانایی تهیه اطلاعات حسابداری برای درج در صورت های مالی اساسی

قبل از اقدام برای تهیه صورت های مالی اساسی،حسابداران نیاز به اطلاعات حسابداری از جمله،گردش سود و زیان،تراز کل و تراز معین،تفصیلی حساب ها و سایر اطلاعات مورد نیاز برای درج در صورت های مالی اساسی دارند.

 

فهرست مدارک جهت تکمیل صورتهای مالی اساسی جدید
ردیف	عنوان مدارک
1	تراز سطح گروه
2	تراز سطح کل
3	تراز سطح معین
4	صورت محاسبه استهلاک دارایی ها
5	صورت گردش مواداولیه
6	گردش حساب کالای در جریان ساخت
7	صورت گردش بهای تمام شده کالای فروش رفته
8	گردش حساب سود و زیان جاری
9	گردش حساب سود و زیان انباشته
10	گردش حساب فروش به تفکیک کالای اصلی و فرعی و داخلی و صادراتی
11	ریز سرمایه گذاری ها
12	تراز اختتامیه در سطح معین سال قبل
13	گردش حساب کالای در جریان ساخت سال قبل
14	صورت گردش مواد سال قبل
15	صورت گردش بهای تمام شده کالای فروش رفته سال قبل
16	گردش حساب فروش سال قبل
17	گردش حساب سود و زیان جاری سال قبل
18	روزنامه رسمی و اساسنامه شرکت
19	اطلاعات تعداد کارکنان
20	روشهای بکارگرفته شده در محاسبه استهلاک
21	روشهای بکارگرفته شده در شمارش موجودیها
22	روشهای بکار گرفته شده در اندازه گیری سرمایه گذاریها
23	و سایر روشهای بکارگرفته شده
24	نشانی دقیق اقامتگاه قانونی
25	نشانی دقیق محل کارخانه و شعب و سایر محل فعالیت
26	مجوز های فعالیت و ظرفیت کارخانه
27	سایر اطلاعات مورد نیاز برای درج در صورتهای مالی

 

از این رو تسلط به عملیات حسابداری بستن حساب ها در پایان دوره مالی،تهیه بهای تمام شده،نحوه محاسبه استهلاک،تهیه گردش مواد اولیه و کالای ساخته شده و …. برای شرکت های تولیدی ضروری است .

و در خصوص شرکت های پیمانکاری طبق استاندارد حسابداری شماره 9 ،توانایی تهیه صورت گردش پیمانهای در جریان پیشرفت ، درآمد های پیمانکاری و مطالبات از کارفرمایان لازم است.

خاطر نشان می سازد حسابداری که قادر به انجام عملیات حسابداری و بستن حساب ها در پایان دوره مالی نمی باشد،قادر به تهیه صورت های مالی اساسی نخواهد بود.

 

 

مطلب مرتبط : اطلاعیه مهم سازمان امور مالیاتی در مورد تهیه صورتهای مالی جدید

 

اجزاء تشکیل دهنده صورت های مالی اساسی جدید

1-صورت سود و زیان

2-صورت سود وزیان جامع

3-صورت وضعیت مالی

4-صورت تغییرات در حقوق مالکانه

5-صورت جریان های نقدی

6-یادداشت های توضیحی پیوست

7-صورت های مالی دوره قبل و ماقبل

بنابراین باید یک حسابدار به طور جامع از اجزای تشکیل دهنده صورت های مالی آگاهی داشته باشد تا بتواند اطلاعات حسابداری مورد نیاز را برای درج در صورت های مالی اساسی تهیه کند.

 

متولی تدوین استانداردهای حسابداری و فرمت صورتهای مالی اساسی

طبق قانون متولی تهیه و تدوین استانداردهای حسابداری در ایران سازمان حسابرسی است. در چند سال گذشته شاهد بودیم که سازمان حسابرسی با انتشار نشریه در چند مرحله، اقدام به تهیه و ارایه فرمت صورتهای مالی اساسی کرده است.

در آخرین مرحله در تاریخ 12 تیرماه 1402 ،سازمان حسابرسی ، آخرین نمونه از صورتهای مالی اساسی جدید را با همکاری سازمان بورس و اوراق بهادار ، با لازم الاجرا شدن استاندارد حسابداری  منتشر نمود. مطالعه و اشراف به نکات اجزای صورتهای مالی اساسی جدید را به دوستان و همکاران حسابدار توصیه می کنم.

دانلود جدید ترین نمونه صورتهای مالی اساسی 1402

 

چگونه صورت های مالی اساسی را تهیه کنیم؟

در زیر مراحل تهیه صورتهای مالی اساسی به ترتیت فهرست شده اند.

لازم به توضیح می باشد ، مقدمه تهیه صورتهای مالی تلفیقی ، داشتن شناخت و مهارت تهیه صورتهای مالی منفرد است.

 

1.تهیه اطلاعات حسابداری دوره مورد گزارش و دوره قبل برای درج در صورت های مالی اساسی

2.تهیه فرمت صورتهای مالی اساسی بر حسب فعالیت شرکت 

3.شروع تهیه صورت های مالی اساسی از قسمت تاریخچه یادداشتهای توضیحی پیوست و معرفی اهم رویه های حسابداری و بخش قضاوت مدیریت در یادداشت های توضیحی صورتهای مالی

4.تهیه و تکمیل صورت سود و زیان دوره مورد گزارش و برحسب مورد دوره قبل چنانچه برای اولین بار تهیه می شود.

5.تهیه و تکمیل صورت وضعیت مالی دوره مورد گزارش و دوره های قبل و ماقبل در صورتی که برای اولین بار صورت مالی تهیه می شود.

6.تهیه صورت سود وزیان جامع در صورتی که طبق الزامات استاندارد حسابداری 1 ضرورت داشته باشد.

7.تکمیل یادداشت مربوط به اصلاح اشتباهات و آثار تغییر در رویه های حسابداری و انجام عملیات تجدید ارائه صورت های مالی اساسی دوره قبل و ماقبل

8.کنترل تراز بودن صورت وضعیت مالی سال مورد گزارش و دوره قبل و ما قبل 

9.تهیه و تکمیل صورت تغییرات در حقوق مالکانه

10.تهیه و تکمیل یادداشت نقد حاصل از عملیات 

11.تهیه صورت جریان های نقدی

12.تکمیل قسمت آخر یادداشت های توضیحی پیوست

الف) مدیریت سرمایه و ریسکها و وضعیت ارزی

ب)افشای معاملات با اشخاص وابسته

ج) تعهدات و بدهی هاو داراییهای احتمالی

د)رویدادهای بعد از تاریخ گزارشگری صورت وضعیت مالی

ذ) سود سهام پیشنهادی هیئت مدیره

13.بررسی نهایی صورت های مالی اساسی از نقطه نظر کامل شدن و و صفحه آرایی و تنظیم فونت و سرفصل ها و کنترل با ترازکل و سایر اطلاعات حسابداری

14.تهیه و چاپ صورت های مالی بر روی کاغذ A4 در حداقل سه نسخه و بیشتر 

15.امضا و تایید صورت های مالی اساسی تکمیل شده توسط هیئت مدیره و ارایه به حسابرسان همراه با تاییدیه مدیران 

16.آمادگی برای همکاری در ارایه پاسخ به سوالات حسابرسان در فرایند حسابرسی و تهیه گزارش حسابرسی

به تجربه ثابت شده افرادی که دانش و مهارت کمتری در حسابداری دارند توانایی تهیه صورتهای مالی اساسی را ندارند.

دوستانی که علاقمند کسب مهارت کلیدی تهیه صورتهای مالی اساسی هستند ، ضرورت دارد با آموزش و یادگیری فرایند تهیه صورتهای مالی اساسی ، در زمان کوتاه تری این مهارت اساسی را کسب کنند.

 

نکته خیلی مهم : 

به منظور تسلط به مراحل تهیه صورتهای مالی اساسی جدید و جزییات بکارگیری استانداردهای حسابداری برای تهیه و تدوین و افشاء صورتهای مالی ،توصیه مواکد به مطالعه چک لیست افشاء در تهیه و ارایه صورتهای مالی اساسی را داریم .

 هفتاد و پنجمین کارگاه تهیه صورتهای مالی اساسی 

 

فایل های لازم برای ، چگونه صورتهای مالی را تهیه کنیم؟

 

دانلود چک لیست افشاء در صورتهای مالی اساسی جدید 

 

 دانلود نمونه تحت Excel صورتهای مالی جدید1402 

 

نمونه صورتهای مالی نهایی تکمیل شده شرکت بورسی 1401

 

تهیه کننده : مهدی مرادی مشاوره حسابداری و مالیاتی و مدیر موسسه سرمایگان