چگونه صورت منابع و مصارف (بودجه نقدی) تهیه کنیم؟

یکی از با ارزش ترین گزارش های حسابداری که توسط حسابداران جهت برنامه ریزی وتصمیم گیری مدیران نسبت به آینده پیش رو تهیه وارائه می شود ،گزارش منابع ومصارف( بودجه نقدی )است.

نحوه تهیه صورت منابع و مصارف (بودجه نقدی) :

هم اکنون که در ماههای پایانی سال بسر می بریم ، وبیش از سه ماه به پایان سال 1402باقی است، بهتر است که حسابداران عزیز از هم اکنون به فکر نقدینگی پایان سال باشند . همانطور که می دانید ، در پایان سال معمولا شرکتها به علت پرداخت هایی که بنا به ضرورت وشرایط پایان سال ایجاب می کند نیازمند نقدینگی بیشتری نسبت به بقیه سال می باشند.

بنابراین علی الرغم اینکه اعلب شرایط فروش ودریافت ها تغییر آنچنان نمی کند لیکن پرداخت ها به مراتب بیشتر می شوند. به همین منظور توصیه می شود هم اکنون که چند ماه به پایان سال باقی است به فکر برنامه ریزی وتهیه گزارش منابع ومصارف ( بودجه نقدی ) باشیم .

بودجه نقدی (cashbudget ) یعنی صورت جریانهای ورودی وخروجی نقدی در شرکت دریک دوره زمانی معین .

این گزارش حسابداری به واقع نشان دهنده وضعیت دریافت ها و پرداخت های نقدی واحتمالا مازاد و یا کسری منابع در بازه زمانی تهیه گزارش خواهد بود.

گزارش منابع و مصارف می تواند برای بازه های زمانی هفتگی،1ماهه،3ماهه ،6 ماهه ،یک ساله وحتی دوساله تهیه وارائه شود.

هرچند در تهیه وارائه این گزارش لازم است پیش بینی هایی داشته باشیم وبر همین اساس امکان دارد درصدی خطا در نتایج آن بوجود آید ، با این حال باز هم از اعتبار وارزش این گزارش سودمند چیزی کم نمی شود .

 مطلب مرتبط : اهداف دانش مدیریت مالی چیست؟

 تهیه و ارایه این گزارش در تمام شرکتها و موسسات و کسب وکارها چه کوچک و چه بزرگ مورد نیاز است .

مراحل تهیه گزارش منابع و مصارف ( بودجه نقدی )

بخش اول این گزارش عبارت است از منابع یا کلیه ورودهای نقدی که از منابع مختلف قرار است وارد مؤسسه یا شرکت شود.

بخش دوم این گزارش می پردازد به کلیه مصارف و یا خروجی های نقدی که مقرر است به خاطر عملیات شرکت از شرکت خارج شود.

بخش سوم گزارش منابع و مصارف در خصوص منابع تأمین مالی و بازپرداخت آنها است که در صورت کسری منابع برای پرداخت ها، شرکتها نیازمند تأمین مالی از منابع بیرون از شرکت می باشند.

از اینرو لازم است که حسابداران به درستی و با بررسی دقیق، اقلام ورودی وخروجی نقدی شرکت را اندازه گیری ویا برآورد کنند وبا بدست آوردن مبالغ ورودی وخروجی برای بازه های زمانی مورد نظر ودرج آنها در گزارش ،مازاد یا کسری منابع را مشخص کنند.

البته باید توجه داشت برای تهیه وارائه بودجه نقدی یا گزارش منابع ومصارف نیازمند کسب اطلاعات از واحد فروش ،تولید، وسایر واحدهایی که موضوع نقدینگی به آنها ارتباط دارد هستیم.

با استفاده از بودجه نقدی،دوره هایی که شرکت با مازاد وجوه نقد روبه رو ونیز دوره هایی که باکمبود این وجوه رو به رو می شودوناچار به تأمین آن است مشخص می شود .

 مطلب مرتبط : مدیریت مالی چیست؟

مراحل تهیه صورت منابع و مصارف (بودجه نقدی) 4مرحله دارد :

• پیش بینی فروش در ماههای آتی
• برآورد جریانهای نقدی ورودی به شرکت از محل وصول اسناد دریافتنی، نقد شدن حسابهای دریافتنی ، وسایر منابع که متعهد به پرداخت هستند.
• برآورد جریانهای نقدی خروجی از شرکت مانند باز پرداخت بدهیهای شرکت ، خرید مواد اولیه ، باز پرداخت اصل وبهره تسهیلات دریافتی ، پرداخت مالیات
• برآورد مانده وجه نقد ومانده وام در پایان ماه ( دوره )

پیش بینی فروش 

براساس تجربیات قبلی تهیه این گزارش، احتمالا مهمترین ومشکلترین گام در راه تهیه بودجه نقدی ، پیش بینی فروش یا درآمد ماهانه برای یک دوره برنامه ریزی است اصولا برآورد جریانهای ورودی وخروجی وجوه نقد به پیش بینی های فروش بستگی دارد از آنجا که این پیش بینی ها برآورد اعداد وارقامی است که مربوط به آینده ای نامطمئن است نباید انتظار داشت که این پیش بینی ها بدون اشتباه وخطا باشد.

محاسبه و برآورد جریانهای نقدی خروجی

جریانهای خروجی نقدی شرکت به پنج دسته تقسیم می شود.

• پرداخت بابت خرید مواد کالا وداراییها
• پرداخت بابت حقوق ودستمزد ومزایا
• پرداخت بابت سایر هزینه های عملیاتی
• پرداخت مالیات
• سایر پرداختها

هریک از این پرداختها جداگانه محاسبه می شود.

 مطلب مرتبط: در حرفه تان تخصص پیدا کنید.

محاسبه مانده صندوق و وام 

آخرین مرحله در تهیه بودجه نقدی،محاسبه مانده حساب موجودی نقد یاوام های شرکت است.

برای محاسبه مانده حسابهای نقدی وبانک،تفاوت جریانهای نقدی ورودی وخروجی را ابتدا با وجه نقدموجود در اول دوره جمع وسپس حداقل وجه نقد مورد نظر در پایان دوره را از آن کسرمی کنیم .

حداقل مانده موجودی نقد می تواند خطاهایی را که در برآورد بودجه نقدی رخ می دهد را پوشش دهد .

مزایا و معایت صورت منابع و مصارف 

از مزیت های بودجه نقدی می توان به عنوان یک ابزار عمده برنامه ریزی وکنترل نام برد ونیز ابزاری که با آن مدیریت از وضعیت نقدینگی برای آینده مطلع خواهد شد وبراساس آن برای مازاد منابع ویا کسری منابع می تواند تصمیمات بهتری اتخاذ نماید.

از معایب عمده آن هم می توان به درصد اشتباهات در پیش بینی ها وبرآوردها اشاره کرد که قابلیت اعتماد به بودجه نقدی را کاهش می دهد.

به هر حال تهیه وارائه گزارش منابع ومصارف ( بودجه نقدی ) یکی از گزارش های مالی با ارزش وسودمند برای تصمیم گیری مدیران قلمداد می شود.و بوسیله آن می توان اقدام به برنامه ریزی وکنترل بهینه در چرخه مدیریت واداره مؤسسه به عمل آورد .

لازم به یادآوری است که تهیه و ارایه این گزارش آنچنان سخت و پیچیده نیست ، فقط لازم است در برآوردها و اندازه گیری دریافت و پرداخت ها پیش بینی و برآورد ها رابادقت و تامل بیشتری انجام دهیم. 

امید است حسابداران گرامی با تهیه وارائه این گزارش به مدیران که از وظایف حسابداران می باشد ، کمک شایسته ای دراداره بهتر شرکت ها ومؤسسات بنمایند وبدین شکل اهمیت تولید وارائه گزارشات حسابداری را به بهترین شکل به نمایش بگذارند. انشالله

درزیر یک نمونه صورت منابع ومصارف( بودجه نقدی)در محیطExcel  جهت استفاده شما حسابداران گرامی (تولید کنندگان گزارشهای ارزشمند حسابداری) تقدیم می گردد.

منابع : کتاب مدیریت مالی جلد اول ریموند پی .نوو ترجمه دکتر جهانخانی و دکتر پارسائیان

و حسابداری صنعتی 3 جلد اول تالیف خانم نسرین فریور و محمود عربی انتشارات پیام نور

تهیه وگردآوری : مهدی مرادی مشاور رسمی مالیاتی مدیر موسسه سرمایگان

در صورتی که در مورد این مطلب نقطه نظری دارید ما را از رهنمودها و نقدهای خود بهره مند فرمایید. 

ارسال از دو طریق امکان دارد . 1. پایین همین مطلب بخش ارایه نظر 2. ارسال ایمیل sarmayegan@gmail.com

 دانلود رایگان نمونه صورت منابع و مصارف( بودجه نقدی )در محیط Excel

موفق باشید.

موسسه سرمایگان ارایه دهنده خدمات حسابداری ممتاز ، کارآموزی حسابداری پیشرفته و آموزش مالیات کاربردی 

www.sarmayegan.com

02186083296