انواع کنترلهای داخلی مورد استفاده در شرکتها

کنترلهای داخلی حسابداری
کنترلهای داخلی حسابداری

 

اشاره : کنترل های داخلی در موسسات مختلف به دو بخش عمده کنترل های داخلی و کنترل های داخلی حسابداری تقسیم می شوند.

 

 

کنترل های داخلی در موسسات مختلف به دو بخش عمده کنترل های داخلی و کنترل های داخلی حسابداری تقسیم می شوند:

کنترل های داخلی عملیاتی

کلیه اقدامات و روش های بکار گرفته  شده در جهت افزایش کارایی عملیات و اطمینان از رعایت  برنامه ها و دستورالعمل ها در کلیه سطوح موسسه  را کنترل داخلی عملیاتی  می گویند و به طور مثال اگر مدیریت یک موسسه تجاری کارمندان فروش خود را ملزم نماید که برای مساقرت هایی که بازدید مشتریان جهت بررسی بازار فروش انجام می دهند گزارشهایی از فعالیتهای انجام شده را تهیه و ارائه نماید این موضوع قطعا در افزایش فعالیت فروشندگان و افزایش فروش تاثیر خواهد داشت .یا ایجاد دستورالعمل استخدامی در موسسه که می تواند در بالا بردن میزان کارایی عملیات یک موسسه مفید باشد.

کنترل های داخلی حسابداری

کلیه اقدامات و روش هایی که برای حصول اطمینان از حفاظت دارایی ها و درستی اسناد و مدارک و صورت ها و گزارش های مالی بکار گرفته می شود کنترل داخلی حسابداری می گویند.به عنوان مثال کارمندی که مسئول دریافت ویا پرداخت وجه نقد است نباید سوابق  وحسابهای مربوطه را نگهداری کند.به عبارت دیگر وظیفه نگهداری حساب دارایی ها از وظیفه حفاظت دارایی ها بایستی کاملا از هم تفکیک شوند.و یا داشتن شماره ردیف و سریال اسناد و مدارک حسابداری از قبیل چک ها و درخواست های خرید وغیره یک نوع کنترل داخلی حسابداری است یا کارمندی که درخواست خرید کالا یا ملزومات را صادر می نماید نباید چک مربوط به خرید آن را امضا نمایند.

اهداف کنترلی و چرخه معاملات

کنترل ها باعث کاهش خطرها می شوند و تجزیه و تحلیل یک سازمان مربوط به مفهوم چرخه معاملات است.اگر چه سازمان ها شبیه هم نیستند ولی اکثر رویدادهای اقتصادی آنها شبیه هم می باشند.

این رویدادها باعث به وجود آمدن معاملاتی می شود که مطابق با چهار چرخه فعالیتهای تجاری  می باشند.

1_چرخه درآمد”رویدادهای مربوط به ارائه کالاها  و خدمات از سایر اشخاص و دریافت مبالغ مربوط به آن

2_چرخه مخارج”رویدادهای مربوط به تحصیل کالاها و خدمات از سایر اشخاص و پرداخت تعهد مربوط به آن

3_چرخه تولید”رویدادهای مربوط به تبدیل مواد به کالاها و خدمات

4_چرخه مالی “رویدادهای مربوط به تبدیل منابع به کالاها و خدمات

هر چرخه معاملاتی  خطرهای  مختلفی داشته که باشد .مدیریت باید جزییات  اهداف کنترلی را برای هر چه معاملات افزایش دهد.زمانیکه اهداف کنترلی استقرار پیدا کرد مدیریت ممکن است اطلاعاتی را برای تعیین وسعتی که اهداف کنترل در هر چرخه معاملاتی سازمانها وجود دارد جمع آوری کند .شکل زیر کنترل های داخلی را برای هر چرخه نشان می دهد.

شکل کنترل های داخلی برای هر چرخه
چرخه معاملات نمونه کنترل عینی
چرخه درآمد 1-مشتریان باید براساس دستورات مدیریت مجاز باشند
2-قیمت و شرایط کالاها و خدمات باید براساس مجوزها و دستورات مدیریت باشد.
3-هر کالا و خدماتی که برای مشتریان ارسال می شود باید صورت حساب داشته باشد.
4-صورتحساب مشتریان باید صحیح باشد و فورا طبقه بندی خلاصه و گزارش شود.
چرخه مخارج 1-فروشندگان کالاها باید بر اساس معیارهای مدیریت مجاز باشند.
2-استخدام کارمندان بایدبر اساس آیین نامه های استخدامی شرکت باشد.
3-دسترسی به قیمتهای پرداخت لیست حقوق و دستمزد به اشخاصی داده شود که مجوز مدیریت داشته باشند .
4-افزایش و کاهش نرخ دستمزد ها باید بر اساس دستور مدیریت باشد.
5-مقدار بدهی به فروشندگان باید صحیح باشد و فورا طبقه بندی و خلاصه و گزارش شود.
چرخه تولید 1-طرح تولید باید مطابق مجوزهای مدیریت باشد.
2-بهای تمام شده کالای تولیدی باید صحیح باشد و فورا طبقه بندی خلاصه و گزارش شود.
چرخه مالی 1-مقدار و زمان پرداخت بدهی باید مطابق معیارهای مدیریت باشد .
2-دسترسی به وجه نقد و اوراق بهادار باید به اشخاصی داده شود که مجوز لازم را از مدیریت داشته باشند

 

اجزای فرایند کنترل داخلی

فرایند کنترل داخلی شامل 5 بخش میباشد

1-محیط کنترلی

2-ارزیابی ریسک

3-ارزیابی کنترلی

4-فعالیتهای کنترلی

5-مراقبت و نظارت

قبل از توضیح باید به دو نکته اشاره کنیم

اولا مسئولیت کنترل داخلی با مدیریت وهیات مدیره می باشد .و ثانیا آنچه که در طراحی سیستم های حسابداری و کنترل در موسسات به عنوان تعیین کننده بایستی در نظر گرفته شود هزینه طراحی و استقرار سیستم کنترل داخلی است  و نباید بیشتر از منافع حاصل از اجرای آن باشد .در واقع کنترل داخلی در هر موسسه ای بر اساس دو عامل نیازهای موسسه و منافع حاصل از استقرار آن طراحی و اجرا می شود .

 

 

تهیه شده در موسسه سرمایگان (مشاورین مالی )

One thought on “انواع کنترلهای داخلی مورد استفاده در شرکتها

  1. اسماعیل میگوید:

    باسلام خدمت عزیزان موسسه سرمایگان

    صمیمانه از موسسه سرمایگان سپاسگزارم بابت مطالبی که با نکته سنجی فراوان تهیه و در سایت جهت استفاده کاربران قرار می دهند.
    همیشه سربلند و سرافراز باشید.

    • سرمایگان میگوید:

      با سلام جناب آقای اسماعیل گرامی

      از اینکه به موسسه سرمایگان اظهارلطف می فرماییداز شما متشکریم ،امیدواریم بالطف خدا همچنان مطالب خوب و کاربردی برای شما تهیه و تقدیم کنیم .

      شاد و موفق و سلامت باشید.

      موسسه سرمایگان (مشاورین مالی ومبتکر و مجری کارگاه های نوابغ وجهش به بازارکار حسابداری )

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

4 × پنج =

مشاوره مالیاتی آنلاین