خدمات حسابداری ,انواع استخدام و نحوه محاسبات حقوق و دستمزد و مزایا کارکنان طبق قانون کار جمهوری اسلامی ایران

 خدمات حسابداری در زمینه محاسبات حقوق و دستمزد و مزایا مستلزم دانستن مبانی قانونی( قوانین کار ، بیمه و مالیات ) محاسبات وکسور حقوق و دستمزد و مزایا می باشد.

علاوه بر دانستن مبانی قانونی در زمینه محاسبات حقوق و دستمزد برای محاسبات و عملیات حسابداری حقوق و مزایا دارابودن دانش حسابداری و مهارت و تجربه در امر محاسبه حقوق و مزایا ضروری است.برای کسانی که اقدام به کارآموزی حسابداری می کنند برای موفقیت در حرفه دانستن این مطلب خیلی ضروری است.  

موسسه خدمات حسابداری سرمایگان به منظور گسترش دانش و معلومات مدیران و حسابداران و دانشجویان حسابداری در خصوص محاسبات حقوق و مزایا و عملیات حسابداری آن اقدام به تهیه خلاصه ای مفید و کاربردی در موضوع حقوق و دستمزد بشرح زیر نموده است.

 مشاوره مالی ,مشاوره مالیاتی , خدمات حسابداری , خدمات مالیاتی,خدمات حقوق و دستمزد

انواع استخدام و نحوه محاسبات حقوق و دستمزد و مزایا کارکنان طبق قانون کار جمهوری اسلامی ایران

 

انواع استخدام کارکنان :

الف: قراردادی تمام وقت: کارکنانی که به طور کامل ( 5 الی 6 روز در هفنه يا 44 ساعت در هفته ) کارکرد داشته باشند.

ب: قرار دادی ساعتی:در اين نوع قرارداد کارمند به صورت ساعتی از روز که امکان حضور برايش ميسر است فعاليت کرده و

کارکرد اين فرد به مقدار ساعات حضورش در شرکت محاسبه می شود. يعنی اگر فرد 20 ساعت در ماه در شرکت حضور پيدا کرده

باشد حقوق اين فرد مبلغ توافقی ( برای هر ساعت ) ضربدر 20 می شود و عدد به دست آمده حقوق اين فرد می باشد.لازم به ذکر

است که ماليات برای اين نوع قرار داد ماليات تکليفی ( 10 % مبلغ کل حقوق ) می باشد و همچنين ميزان تعداد ساعات کارکرد فرد

را به روز تبديل می نماييم و به مقدار روز های به دست آمده بيمه شخص اعلام می گردد.

مثال:اگر فردی 16 ساعت کارکرد داشته باشد و ساعت کار روزانه در آن شرکت  8ساعت باشد ما 16 ساعت را بر 8 تقسيم کرده بنا

براين می توان برای اين فرد 2 روز بيمه اعلام کرد.

انواع بيمه :

الف:بيمه تامين اجتماعی: در اين نوع بيمه ، سازمان تامين اجتماعی جمعا 30 % مبلغ کل حقوق مزايای مشمول بيمه ( عواملی که

% طبق قانون تامين اجتماعی مشمول حق بيمه می شود) را از شرکت دريافت ميکند يعنی ، 23 % آن را بايد کارفرما بدهد و 7

ديگر را بايد خود کارگر بپردازد.

ب: بيمه خويش فرما : اين نوع بيمه مخصوص پرسنلی می باشد که بيمه آنها از شرکت ديگری پرداخت می گردد يا پرسنل بازنشسته

می باشد و نيازی به پرداخت بيمه ندارد.

پ: صندوق بازنشستگی :در اين بيمه فرد حق بيمه مربوط به بازنشستگی خود را به صندوق بازنشستگی پرداخت ميکند و کل 22.5

درصد آن را که شامل 13.5 % آن سهم کارفرما و 9% آن سهم کارگر می باشد و حق بيمه درمان را به بيمه سلامت پرداخت می

کند که مبلغ آن ( 4% سهم کارفرما و 2% سهم کارمند می باشد)

عوامل حقوقی کارکنان :

اين عوامل به سه دسته مزايا ، کسورات و اطلاعاتی تقسيم می شوند

الف –مزايا:عاملهای افزاينده حقوق کارکنان مي باشد.

ب-کسور: عاملهای کاهنده حقوق کارکنان را گويند.

پ- اطلاعاتی:عاملهايی که حالت نمايش داشته و اطلاعاتی در مورد عاملهای مزايا و کسورات در اختيار ما قرار می دهند.

چگونه از عوامل نام برده استفاده می شود؟

به طور کلی ما در سه حالت از اين عوامل می توانيم استفاده کنيم.

الف- در حکم کارگزينی افراد عواملی همچون حقوق پايه ، کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار و حق مسکن 

ب- نحوه محاسبه برخی مزايا مثل اضافه کار .

مثال- فرمول اضافه کاری: اضافه کاری= حقوق پايه / تعداد ساعت کار در ماه * 1.4 * ساعات اضافه کاری

عامل مزايا عامل حکمی عامل اطلاعاتی

پ-نوعی ديگر از عوامل هستند که نه در حکم کارگزينی می آيند و نه به وسيله فرمول بلکه يک مبلغ ثابت در يک ماه خاص به

فردی می دهيم ( اين عامل هم می تواند مزايا باشد مثل پاداش هم کسورات مثل ساير کسورات )

تعریف کارکنان در سیستم حقوق و دستمزد( برنامه Excel و نرم افزار حقوق و دستمزد)

در سيستم حقوق و دستمزد ما به دنبال محاسبه دقيق و راحتر حقوق کارکنان و همچنين ارائه گزارشات دقيق درون سازمانی

(اعضای هيئت مديره و مديريت ) و برون سازمانی (سازمان تامين اجتماعی و سازمان امور مالياتی) می باشيم و به منظور رسيدن

به اين هدف ، ابتدا اطلاعات دقيق و کامل پرسنل خود را ثبت کنيم که برخی از اين اطلاعات نياز (سازمان تامين اجتماعی مثل نامپدر ، مشاغل بيمه ای ، شماره بيمه ، نوع معافيت بيمه ، شماره شناسنامه ، شماره ملی و …) ( سازمان امور مالياتی مثل مدرک تحصيلی ، کد پستس ، کد ملی ، وضعيت محل کار و …)می باشند اما برخی اطلاعات ديگر هم می توان به فراخور نياز خود شرکت جمع آوری و ثبت شود مثل اطلاعات اوليه وشخصی فرد.

حکم کارگزينی

پس از اينکه هر فرد در سيستم حقوق و دستمزد شرکت معرفی شد لازمه ی محاسبه حقوق برای افراد داشتن حکم کارگزينی می باشد

عوامل موجود در حکم کارگزينی عوامل ثابتی هستند که هر ماه بسته به تعداد روزهای کارکرد محاسبه می شوند. مثال حقوق پايه فرد در حکم کارگزينی وی 20،000،000 ﷼ می باشد اين فرد در ماه فروردين مبلغ 20،666،667 ﷼ بابت حقوق پايه ميگيرد (20،666،667 )اما در ماه 30 روزه مبلغ 20،000،000 ﷼ بابت حقوق پايه و در ماه اسفند مبلغ = 31 * 30 / 20،000،0000 19،333،333 ) دريافت می کند. = 29 * 30 / 20،000،000 ) ﷼19،333،333

29 ، 30 ، نکته: عاملهای کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار و حق مسکن و خواربار از قانون بالا تبعيت نمی کند يعنی فرد در تمامی ماههای سال ( 31روزه ) يک مبلغ ثابت که کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار مبلغ 1،100،000 و حق مسکن و خواربار مبلغ 400،000 ﷼ دريافت می کند.

علی الرغم اینکه کارکنان کارکرد کمتری داشته باشند مانند( غيبت موجه يا گواهی پزشکی) مبلغ کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار و حق مسکن و خواربار و حق اولاد باید کامل محاسبه و پرداخت شود.از آنجا که کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار و حق مسکن و خواربار و حق اولاد مزایای انگیزشی و حمایتی محسوب می شوند بنابراین پرداخت مزایای مذکور تابعی از روزهای کارکرد نمی توانند باشند.

مزايای ماهانه (حق مسکن ، حق اولاد  و کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار ( بن کارگری سابق) :

حق مسکن : (افراد مجرد و متا هل) 400.000 ريال برای30روز      

     مشمول بیمه و مالیات می باشد.                

حق اولاد : سه برابر حداقل حقوق پایه روزانه طبق وزارت کار برای 1 فرزند،حداکثر تا 2فرزند، به شرط داشتن

720 روز سابقه بیمه.طبق ماده 86تامین اجتماعی

مشمول بیمه نمی باشد ولی مشمول مالیات می شودبه شرطی که دریافت کننده حق اولاد ، کل حقوق و مزایای مشمول مالیات اش از سقف معافیت مالیات حقوق بیشتر شود .

کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار :  ماهیانه1.100.000 ريال سال 95

مشمول بیمه می شود ولی مشمول مالیات نمی باشد.

مزایا غیر مستمر نقدی ماهانه : 

اضافه کاری :

 

 نوبت کاری:

{(صبح 14الی 6@عصر 22الی 14@شب 6الی 22)

10%

15 روز ← صبح 15 روز ← عصر

15%

10 روز ← صبح 10 روز ← عصر 10 روز← شب

22.5%

15 روز ← صبح 15 روز ← شب 15 روز ← عصر 15 روز ← شب

شب کاری :

  کا رکرد شب *   حقوق روزانه*  35%  

  مشاوره مالی ,مشاوره مالیاتی , خدمات حسابداری , خدمات مالیاتی,خدمات حقوق و دستمزد

مزايای سالانه (سنوات خدمت ، عيدی و مرخصی ) :

هرفرد طبق قانون کار برای یک سال کاردر شرکت حق دریافت یکماه آخرین حقوق خود را ازکارفرما دارد.

الف: مزایای پایان خدمت کارکنان (سنوات خدمت ):

ذخيره سنوات:

محاسبه ذخيره سنوات به منظور واقعی تر نشان دادن حساب هزينه سنوات در طی سال صورت ميگيرد . در واقع انجام محاسبات

ذخيره سنوات به صورت روزشمار و ماهانه انجام می شود. در واقع انجام محاسبات ذخيره سنوات به معنای پرداخت سنوات نيست

بلکه به اين منظورصورت ميگيرد تا هزينه تحقق يافته بابت سنوات را در حسابها منعکس نمايد. بديهی است که در پايان سال کل

ذخيره در نظر گرفته شده در طی سال صفر می گردد.

هزينه سنوات خدمت کارکنان ***

                   ذخيره سنوات خدمت کارکنان  ***

بازخريد سنوات:

زمانی که بخواهيم سنوات ذخيره گرفته شده را پرداخت کنيم اصطلاحا بازخريد سنوات گفته می شود.

ذخيره سنوات ***

                    موجودی نقد  ***

فرمول محاسبه ذخيره سنوات :

حقوق پايه / تعداد روزهای سال * تعداد روزهای کارکرد سالانه

مثال: حقوق پايه فردی مبلغ 20،000،000 ﷼ می باشد تعداد روزهای کارکرد اين فرد در فروردين ماه 31 روز و در کل سال

358 روز می باشد بافرض اينکه سال کبيسه نباشد.

فرض اول: محاسبه ذخيره سنوات بری فروردين و بازخريد آن:

20،000،000 / 365 * 31 برابر 1،698،631 ریال

هزينه سنوات خدمت  1،698،631

                     ذخيره سنوات خدمت  1،698،631

ثبت هنگام پرداخت

ذخيره سنوات 1،698،631

                      موجودی نقد  1،698،631

فرض دوم:محاسبه ذخيره سنوات کارکنان برای کل سال و بازخريد سنوات :

20،000،000 / 365 * 358 = 19،616،438

نکته: ثبتهای بالا با اين مبلغ زده می شود.

نکته : پرداخت مزایای پایان خدمت کارکنان ( سنوات خدمت ) مشمول کسر بیمه و مالیات نمی شود به عبارتی از بیمه ومالیات معاف می باشد.

ب:مرخصی:

هر فرد برای یکسال کار در موسسه یا شرکتی طبق قانون کارحق استفاده از مرخصی را بشرح زیر دارد.

1. بطور پیوسته 30روز ( پیوسته مرخصی خود را استفاده کند)

2.بطور پراکند یا مقطعی استفاده کند 26 روز می باشد.

   ذخيره مرخصی :

محاسبه ذخيره مرخصی معمولا در پايان سال انجا می پذيرد چرا که فرد اين امکان را دارد که در هر وقت از سال از ذخيره

مرخصی خود استفاده کند.

هزينه مزخصی ***

         ذخيره مرخصی ***

بازخريد مرخصی :

زمانی که بخواهيم ذخيره گرفته شده را پرداخت کنيم اصطلاحا بازخريد مرخصی گفته می شود.

ذخيره مرخصی ***

                  موجودی نقد ***

فرمول محاسبه ذخيره مرخصی :

حقوق پايه / 30 * تعداد روزهای مانده مرخصی

نکته:عدد 30 در فرمول بالا حق مرخصی يک فرد در سال می باشد. که اگر بخواهيم آن را به ماه در نظر بگيريم در هر ماه 2.5

روز می باشد( 2 روزو 3 ساعت و 40 دقيقه) اما در برخی شرکتها حق مرخصی سالانه 30 روز در سال با احتساب 4 جمعه

تعطيلی می باشد که در اين صورت ميزان متوسط مرخصی در هر ماه ( 2 روز و 1 ساعت و 20 دقيقه ) می باشد.

  * مشمول بیمه و مالیات می باشد .

پ: عيدی:

عيدی يکی ديگر از مزايای سالانه می باشد که طبق قانون کار کارفرما بايد آن را سالانه پرداخت کند اما اين امکان وجود دارد که با

توافق بين کارفرما و کارگر به صورت ماهانه پرداخت شود.

فرمول محاسبه عيدی :

2برابر حقوق ماهیانه تا سقف 3 برابر حقوق حداقل ماهیانه وزارت کار.

مثال :آقای کریمی حقوق پايه 12،000،000 ﷼ و خانم شریفی مبلغ 30،000،000 ﷼ حقوق پايه دريافت ميکنند مطلوب است محاسبه عيدی برای این دونفر  با فرض کارکرد کامل در طول سال.

24،000،000 عيدی سالانه  = 2 * حقوق ماهیانه آقای کریمی برابر 12،000،000ریال)

60،000،000 = 2 * (حقوق ماهیانه خان شریفی : 30،000،000ریال)

اما خانم شریفی سقف عیدی به مبلغ 24،364،980 را دریافت می کند.24،364،980 = 30 * 3 * 270،722 حداقلروزانه 95 سقف عیدی     

ثبت عيدی آقای کریمی :

  هزينه عيدی 24،000،000

               موجودی نقد 24،000،000

ثبت عيدی خانم شریفی  :

هزينه عيدی 24،364،980

                    موجودی نقد 24،364،980

نکته: عيدی خانم شریفی  طبق فرمول مبلغ 60،000،000 ﷼ می باشد اما به علت اينکه از سقف فرمول عيدی ، بيشتر است بنابراين سقف

عيدی ( 24،364،980 ) می شود .

 مشاوره مالی ,مشاوره مالیاتی , خدمات حسابداری , خدمات مالیاتی,خدمات حقوق و دستمزد

  *** صدور سند حسابداری حقوق و دستمزد :

  هزينه حقوق پايه ***

هزينه کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار ***

هزينه  حق مسکن ***

هزينه حق اولاد ***

هزينه بيمه سهم کارفرما 23درصد ***

هزينه ساير مزايا ***

         حقوق و دستمزد پرداختنی ***

                 ماليات حقوق کارکنان ***

           حق بيمه حقوق پرداختنی ***

    ساير حسابهای دريافتنی- وام ومساعده  ***

      ساير حسابهای دريافتنی- بيمه تکميلی ***

نحوه محاسبه بيمه تامين اجتماعی:

سازمان تامين اجتماعی از کليه مزاياي ماهانه ( به غير از حق اولاد و ماموريت ) که کارگر دريافت مي کند جمعا 30 % حق بيمه دريافت

می کند که 23 % آن سهم کارفرما می باشد و 7% آن سهم کارگر می باشد.

نکته : طبق قانون سازمان تامين اجتماعی حداکثر مبلغی که از يک کارگر برای حقوق مشمول بيمه دريافت می شود.

30 ) می باشد يعنی بالاترين حقوقی که اين سازمان بيمه آن را می پذيرد * ( حداقل دستمزد روزانه * 7

56،851،620 = 30 * 7 * 270،722

مثال: فردی دارای مزايای زير می باشد حق بيمه سهم کارفرما و سهم کارمند را محاسبه کنيد.

حقوق پايه 45،000،000 کمک هزینه اقلام مصرفی خانوار 1،100،000 حق مسکن و خواربار 400،000

اضافه کاری 10،000،000 حق اولاد 1،624،332 حق الجذب 5،000،000

پاسخ :

جمع مزايای مشمول 61،500،0000 = 45،000،000 + 1،100،000 + 400،000 + 10،000،000 + 5،000،000

نکته: چون جمع مزايای مشمول اين بيش تر از سقف حق بيمه می باشد فقط به اندازه سقف بيمه فقط بيمه دريافت مي کند.

270،722 * 7 * 30 = مشمول بيمه اين ماه اين فرد 56،851،620

56،851،620 * 23% = حق بيمه سهم کارفرما 13،075،873

56،851،620 * 7%= حق بيمه سهم کارمند 3،979،613

نحوه محاسبه ماليات :

جدول مالیاتی                            نرخ مالیاتی        مبلغ مالیات               ماده            

 از     0             تا     13.000.000         0               0                       84 ق م م

از 13.000.000    تا    91.000.000       10%        7.800.000                85 ق م م        

                مازاد بر91.000.000           20%         

 مهلت ارایه صورت حقوق و دستمزد و پرداخت مالیات حقوق کارکنان حداکثرتا پایان ماه بعد پس از تاریخ پرداخت یا تخصیص می باشد .

جریمه عدم پرداخت مالیات حقوق در موعد مقرر    20% مبلغ مالیات متعلقه

جریمه عدم ارایه صورت حقوق ودستمزد به سازمان امور مالیاتی 2% نسبت به کل حقوق ومزایا

و10% نسبت به مالیات متعلقه مکسوره پرداخت نشده و 2.5درصد ماهانه جریمه تاخیر پرداخت مالیات

مثال: فردی با حقوق پايه 50،00،000 ﷼ در ماه و 1،100،000 ﷼ کمک هزینه اقلام مصرفی و مبلغ 200،000 ﷼ حق مسکن و خواربار

مشمول چه مقدار ماليات می باشد با فرض محاسبه ماليات ارديبهشت ماه ؟(مشمول بيمه حقوق اين فرد مبلغ 52،966،667 و بيمه

سهم کارمند3،707،667 می باشدو مشمول ماليات تابه حال(فروردين ماه)51،907،334 وماليات تابه حال(ماليات فروردين ماه

( 3869422

حالت اول فرد شامل هيچگونه معافيتی نمی باشد.

مشمول ماليات : جمع مزايای دريافتی که طبق قانون اداره دارايی مشمول ماليات ميباشند.

حقوق ماه 31 روزه :

                                                                50،000،000 / 30 * 31 = 666،667،51

مشمول ماليات:

                                                               51،666،667+1،300،000=52،966،667

 مشمول ماليات ماده 137 :مشمول ماليات – حق بيمه سهم کارمند* دو هفتم2/7

: مشمول ماليات ماده 137

                                              52،966،667 * 7% = 3،707،667

                           52،966،667-(3،707،667*2/7)=51،907،334

                                              156،000،000 = معافيت ماليات حقوق سال 1395

-1 محاسبه ميانگين معافيت يک ماه :معافيت سالانه / تعداد روزهای سال *تعداد روزهای کارکرد فرد تا اينجای سال / تعداد ماههای

کارکرد فرد .

محاسبه ميانگين معافيت يک ماه :

                                                                            156،000،000/ 366 *62 / 2 = 13،213،115

-2 محاسبه ميانگين مشمول ماليات يک ماه : مشمول ماليات ماده 137 ماه جاری + مشمول ماليات تا به حال / تعداد ماههای کارکرد

محاسبه ميانگين مشمول ماليات يک ماه :

                                                                    51،907،334 + 51،907،334 / 2 = 51،907،334

-3 محاسبه مشمول ماليات پس از کسر معافيت ماهانه: کسر ميانگين مشمول ماليات يک ماه از ميانگين معافيت يک ماه.

محاسبه مشمول ماليات پس از کسر معافيت ماهانه:

                                                                      51،907،334 – 13،213،115=38،694،219

% -4 محاسبه ميانگين ماليات يک ماه : مشمول ماليات * 10 % يا 20

برای محاسبه ماليات مشمول ماليات را بايد در ضريب 10 % يا 20 % ضرب کنيم .

                                                     %20 * ﷼ 10 % و مازاد 91،000،000 * ﷼ تا 91،000،000

محاسبه ميانگين ماليات يک ماه :

                                                                38،694،219 * 10% =3،869،422

-5 محاسبه ماليات ماه جاری : ميانگين ماليات يک ماه * تعداد ماههای کارکرد

محاسبه ماليات ماه جاری :

                                                                3،869،422 * 2 = 7،738،843

-1-5 محاسبه ماليات ماه جاری : ميانگين ماليات ماه جاری * تعداد ماههای کارکرد – ماليات تا به حال

: محاسبه ماليات ماه جاری- 1

                                                        7،738،843 – 3،869،422 = 3،869،421

حالت دوم : فرد شاغل در مناطق محروم يا کمتر توسعه يافته باشد.

در اين حالت تمامی مراحل بالا را انجام ميدهيم و سپس در پايان ماليات به دست امده را ضرب در ميزان معافيت ميکنيم.

-1-5 نحوه محاسبه ماليات ماه جاری : ميانگين ماليات ماه جاری * تعداد ماههای کارکرد – ماليات تا به حال * ميزان معافيت

ماليات ارديبهشت ماه 95:

                                                          7،738،843 – 3،869،422 = 3،869،421

ماليات ارديبهشت ماه 95 = 3،869،421

                                                              3،869،421 * 50% = 1،934،711

ماليات ارديبهشت ماه 95= 1،934،711

در مورد محاسبات حقوق ودستمزد ومزایا و بیمه و مالیات سوالات خود را از ما بپرسید. 

تلفن های مشاوره تلفنی : 02186083296                               02186084245

 مشاوره مالی ,مشاوره مالیاتی , خدمات حسابداری , خدمات مالیاتی,خدمات حقوق و دستمزد

 

مطالب بیشتر در مورد خدمات حسابداری حقوق و دستمزد کارکنان 

منبع : سایت سرمایگان ( مشاورین مالی )

              02186083296

 www.sarmayegan.com